شادمانی اما و اگر ندارد

زمستان نفس‌های آخر خود را می‌کشد و تا چند هفتۀ دیگر، بهار با حس زیبای حیات و رشد و شکوفایی، از راه می‌رسد؛ بهاری که آغازگر حس شادمانی است؛ آن شادمانی که در بطن طبیعت با رویش گل‌ها، نغمه‌سرایی پرندگان، جوانه زدن درخت‌ها و طبیعتی سرشار از رنگ و بو حس می‌شود.

در این میان، داوطلبان کنکور شاید بیش از هر فرد دیگری نیازمند به شادمانی باشند. شاید بگویید کنکوری و شادمانی؟! اما باید بدانید که شادمانی، یک نیاز حیاتی است و واقعیت این است که همۀ ما دوست داریم که شاد باشیم؛ حتی اگر به ظاهر، آن را نپذیریم؛ در واقع، رؤیاهایمان دربارۀ موفقیت تحصیلی، هدف زندگی و ... فقط به این دلیل است که اعتقاد داریم این رؤیاها و دست‌یابی به آنها، ما را شادتر خواهند کرد؛ ضمن آنکه افراد شاد با استعدادتر و در کارشان خلّاق‌تر هستند و در رویارویی با سختی‌ها تاب و توان بیشتری دارند؛ همچنان که سیستم بدنی این افراد، قوی‌تر است و از نظر جسمانی، سالم‌تر هستند.

در کل، می‌توان گفت که افراد شاد، بخش زیادی از وقتشان را به برقراری روابط با خانواده و دوستان و لذت بردن از رابطه با آنها اختصاص می‌دهند. آنها به راحتی به خاطر تمام داشته‌هایشان از پروردگار قدردانی می‌کنند، اغلب در کمک کردن به اطرافیان، پیش قدم می‌شوند، در تصور آینده، خوش‌بینی را پیشه می‌کنند، لذت‌های زندگی را درک می‌کنند و می‌کوشند که در زمان حال زندگی کنند، ورزش، عادت هفتگی یا روزانۀ آنهاست، و می‌کوشند که در رویارویی با چالش‌ها استوار باشند، اما تنها عدۀ کمی از ما می‌دانیم که چگونه می‌توانیم شادتر باشیم.

یکی از بزرگترین موانع در رسیدن به شادمانی این است که بیشتر باورهای ما دربارۀ آنچه شادمانی‌مان را به دنبال دارد، اشتباه است. ما تصور می‌کنیم که شادمانی باید پیدا شود و شادمانی به تغییر شرایطمان بستگی دارد.

ما تصور می‌کنیم که شادمانی، جایی دور از دسترس ما قرار دارد و ما، به شرطی که همه چیز خوب پیش برود، می‌توانیم خود را به آن مکان برسانیم؛ برای مثال، اگر رتبۀ خوبی داشته باشم، اگر دانشگاه خوبی قبول شوم، اگر شغل خوبی داشته باشم و ....

باید بگوییم که وقتتان را با انتظار کشیدن هدر ندهید. اگر امروز شاد نیستید باید کنترل امور را در دست گیرید و خودتان وارد عمل شوید تا بتوانید فردایی شادتر را برای خود بسازید. شادمانی جایی دور از دسترس ما نیست، بلکه در درون ماست. شادی، طرز فکر ما نسبت به خود و جهان پیرامونمان است؛ پس اگر می‌خواهید فرداهایی شاد را تجربه کنید، تغییر را انتخاب و طرز فکرتان را مدیریت کنید.

باور اشتباه دیگر، همان طور که پیش از این گفتیم، آن است که شادمانی به تغییر شرایطمان بستگی دارد؛ یعنی معتقدیم که: «من انسان شادتری می‌شوم اگر .... » حقیقت این است که عوامل شادی ما، همواره همراه ماست و این ما هستیم که باید از آن به نفع خود بهره ببریم. اینکه ما صرفاً به یک هدف کوتاه مدت برسیم، موجب خواهد شد که تنها شادمانی زودگذری را تجربه کنیم.

چگونه خود را شاد کنیم؟

هر یک از ما، نیازها، علایق، ارزش‌ها، امکانات و تمایلات خاص خود را داریم که باعث می‌شود به شیوه‌ای خاص شاد شویم.

در کل، شیوه شادی، باید متناسب با سرچشمۀ ناراحتی، نقاط قوت فرد و سبک زندگی وی باشد؛ چون علل ناراحتی و نقاط قوت افراد، بسیار متعدد است و راهکار شادی باید با شیوۀ زندگی فرد تناسب داشته باشد.

در اینجا چند فعالیت شاد را پیشنهاد می‌کنیم که با توجه به شرایطتان، یک یا چند تا از آنها را انتخاب کنید و برای مدتی انجام دهید تا شاهد نتایج قابل توجه آن باشید.

* ابراز قدردانی: نعمت‌ها و داشته‌هایتان را بشمارید یا قدردانی و سپاستان را به یک یا چند نفری که تا کنون به خوبی از آنان تشکر نکرده‌اید، اظهار کنید.

* تمرین خوش‌بینی: در دفترچه‌ای، دربارۀ بهترین آینده‌ای که ممکن است برایتان رقم بخورد، مطلبی بنویسید یا بکوشید که جنبه‌های مثبت هر اتفاق را در آن یادداشت کنید.

* تمرین بخشایش: در دفترچه‌ای، برای بخشودن کسی که به شما آسیب رسانده یا در حقتان بدی کرده است، چند جمله بنویسید و خود را از خشم خالی کنید. خوب است که بعد از نوشتن این چند جمله، آن صفحه را پاره کنید و به دور بریزید و آن را از صفحۀ ذهنتان نیز پاک کنید.

* تعهد به اهداف: یک یا دو هدف مهم و معنادار را انتخاب کنید و وقت و انرژی‌تان را صرف دنبال کردن آنها کنید.

* درک لذت‌های زندگی: از طریق تفکر، نوشتن و تبادل نظر با دیگران، به لذت‌ها و خوشی‌های گذرای زندگی به دقت توجه کنید و از آنها لذت ببرید.

* شرکت در مراسم مذهبی: در مراسم مذهبی و مساجد، بیشتر حاضر شوید و وقت مناسبی را برای نیایش با پروردگارتان انتخاب کنید.

* تمرین مهربانی: در حق دیگران، خواه دوست، خواه بیگانه، خواه مستقیم، خواه غیرمستقیم، خواه اتفاقی و خواه برنامه‌ریزی شده، خوبی کنید.

* مراقبت از جسم: به انجام فعالیت‌های جسمانی، تمرکز و خندیدن، متعهد شوید.